در این قسمت از ویژه برنامه میز تاکتیک سراغ محمد ربیعی رفته ایم...

ساعاتی قبل پیش درآمد مصاحبه اصلی این قمت از میز تاکتیک طرفداری منتشر شد. در بخش جدید میز تاکتیک طرفداری سراغ یکی از موفق ترین سرمربی های نیم فصل اول رقابت های لیگ برتر رفته ایم. محمد ربیعی در نیم فصل اول با مس رفسنجان بازی های زیبای همراه با نتیجه ای را ارائه داد و علاوه بر این ها توانایی های فنی خوبی هم از خود نشان داده و در همین راستا این سرمربی مقابل دوربین طرفداری قرار گرفته تا به سوالات میز تاکتیک پاسخ بدهد.

  • محمد ربیعی در میز تاکتیک طرفداری؛ تفاوت فرم کلاسیک و مدرن سیستم های سه دفاعه!

به گزارش طرفداری، مصاحبه اصلی با محمد ربیعی را می توانید ببینید:

سلام خدمت مخاطبین رسانه طرفداری. امروز در خدمت محمد ربیعی سرمربی مس رفسنجان هستیم که در این فصل عملکرد خوبی داشته و در رتبه چهارم قرار دارند. آقای ربیعی سلام. نظرتان را راجع به عملکرد بسیار خوب تیمتان بگویید.

من هم عرض سلام و ادب و احترام خدمت شما و مخاطبین طرفداری دارم. در رابطه با مس رفسنجان، اگر عملکرد تیم مورد پسند اهالی عام و خاص فوتبال بوده، باعث افتخار است. دومین سال حضور مس در لیگ است. به نظرم ساختار و شرایط باشگاه زمان می برد تا با حال و هوای حرفه ای لیگ برتر بیشتر آشنا شود ولی خوب نتایجی که تیم گرفته، به نظرم قسمتی از آن را می توان خوب ارزیابی کرد ولی قسمتی از آن را نباید به آن بسنده کرد زیرا در فوتبال بالا و پایین وجود دارد. اما از لحاظ کیفیت بازی سعی کرده ایم کیفیت خوبی ارائه کنیم.

تیمتان کمی دیر شروع می کند ولی وقتی شروع کند، عالی شروع می کند. نظرتان راجع به دیر امتیاز گرفتن تیم هایتان چیست؟

البته در همه تیم هایم اینطور نبوده اما بله در بادران همینطور بوده، آلومینیوم اراک در لیگ یک هم همینطور بوده است. به دلیل اینکه محتوای فنی جا بیفتد، در مسابقات برویم و آزمون و خطا رخ دهد، این گونه می شود. امسال در مس طوری بود که تغییراتی در ساختار اصلی بازی داشتیم و کمی طول کشید تا جا بیفتد.

اگر بخواهیم راجع به سیستم بازی صحبت کنیم، شما جزو مربیانی بودید که در استفاده از سیستم سه دفاعه در کشورمان پیشگام بودید؛ سیستمی که امسال در کشورمان خیلی باب شده است. به نظرتان دلیل رایج شدن این سیستم چیست؟

مکانیزم تحول تاکتیکی در فوتبال دهه به دهه رخ می دهد. مثلا موقعی که خیلی از سیستم سوئیپر در گذشته استفاده می کردند، من Flat بازی کردم. الان می بینید مثلا در یورو هم اتفاق افتاد که نیمی از تیم های یورو این گونه بازی کردند و تحقیقاتی هم در این زمینه شکل گرفت. سال گذشته هم در مقطعی که وقفه تیم های ملی رخ داد، به این فکر کردم که بیایم و از سه دفاع مرکزی و دو وینگ بک استفاده کنم که حالا از این روش استفاده می کنیم. در دنیا هم برخی تیم ها از این روش استفاده می کنند مثل چلسی، اینتر، آتالانتا، برخی مواقع اتلتیکو و ... که خوب بازی می کنند. از نظر خودم فکر می کنم این می تواند تنوع جدیدی از بازی را برایمان داشته باشد. در ایران هم اقای استراماچونی در استقلال این روش را پیاده کرد. الان هم چند تیم همین طور بازی می کنند.

اشاره ای به تفاوت سیستم سه دفاعه کلاسیک و مدرن داشتید. می توانید در این خصوص بیشتر توضیح دهید؟

ببینید در قدیم وقتی از این سیستم استفاده می شد، نفر مرکزی عقب تر بود و حالت سوئیپر داشت و دو نفر استاپر جلوی او بودند اما الان چیزی که خودمان و دنیا هم بازی می کنند، سیستم Flat است که دو وینگ بک چپ و راست دارد که به حمله اضافه شده و در زمان دفاع نیز به کناره ها کمک می کنند. حال این نسبت به موقعیت توپ پوشش مورب، شیفت دفاعی و ... می آورد که نیازمند کار زیاد است تا جا بیفتد اما از جانب دیگر می تواند به شما آوردهای خوبی بدهد که بحثش وسیع است. یک جاهایی به عمق دفاعتان کمک کند، یک جاهایی در حمله در کنارین به شما برتری عددی دهد و جایی هم ممکن است درست انجام نشود و از همان جا ضربه بخورید.

لیگ امسال ما خیلی کم گل بود و بخشی از بازی های پرگل لیگ، مربوط به مس رفسنجان بوده است. کمی در مورد کم گل بودن لیگ برایمان توضیح دهید.

بخشی از کیفیت مربیگری، ایجاد ساختارهای دفاعی است. این به ایده ها هم مربوط می شود و ایده هرکس هم برای خودش محترم است. به نظرم مربیان امسال در ساختار دفاعی بسیار خوب عمل کرده اند و شاهد گل کمتری بوده ایم. از بابت دیگر، ما هم چیزی بازی می کنیم که امسال آن طور که دیده ام، در امید شانس گل تیم دوم ایران هستیم و بیشتر در باکس حریف هستیم و تنوع بیشتری در خط حمله داریم. بچه هایمان نیز با هم مچ شده اند. بچه هایمان با حضور منشا، مجید علیاری، فراز امامعلی، محسن آذرباد، سلیمانی، کریم زاده کسانی هستند که با این قالب آمیختگی خوبی پیدا کرده اند و توانستیم حضور بیشتری در باکس داشته باشیم. در این خصوص فرایندهای تاکتیکی زیاد داریم که محورهای تاکتیکی هم به ما کمک کرده است.

به نظرتان لیگ ما در بخش ساخت بازی و ایجاد موقعیت گل مشکل دارد؟

نمی گویم که ندارد اما وقتی می خواهید بازی خوب و بیلد آپ و داشته باشید و در نیمه حریف درست بازی را ست آپ کنید تا موقعیت زیاد ایجاد کنید، باید درست پاس دهید و مهیای مهارت کنید. یعنی یکی از اصلی ترین مسائلی که در برمی گیرد، زمین مسابقه است. اگر زمین هموار باشد، سرعت و کنترل توپ، دریبلینگ، مهارت های فردی و کارهای ترکیبی بهتر می شود. متاسفانه در لیگ امسال یکی از مشکلات عدیده، زمین های برگزاری بوده که چند زمین بد داشته ایم. در هر هفته دو سه به میزبانی می خورند و شاید شرایط سخت خود ما هم باشد. این ها باعث می شود کیفیت کار پایین بیاید. مثلا زمین حافظیه شیراز یا زمین ساری شما را وارد به بازی دیگری می کند. زمین انقلاب کرج که شنیدم هرکس رفته ناراحت بوده، خیلی فرق می کند مثلا وقتی شما در زمین سیرجان یا سپاهان یا امام رضا یا آزادی بازی می کنی.

یک نظریه هم بین هواداران و برخی کارشناسان وجود دارد که ما در فوتبال ایران بازیساز کم داریم و این ارتباط مستقیمی با سبک بازی تیم ها دارد.

کلا در فوتبال ما در دو سه پست تولیدات کمی داریم. مثلا در بخش فول بک های راست و چپ تولیدات کمی داریم. در بخش پلی میکر هم همینطور است. این مسئله باید در فوتبال پایه در بحث استعدادیابی و ساختارسازی باید این تولیدات ساخته شوند اما حضور پلی میکر و بازیکنان ماهر و خلاق در دادن پاس های خلاقانه و ماهرانه قطعا در روند کیفی تیم ها و حملات موثر خیلی موثر بوده است. در ایران نه، در تمام دنیا همین است. در دنیا هم می بینیم یک سری بازیکنان روند کیفی بازی را با خلاقیت های خودشان عوض می کنند. بنابراین بله با این مسئله موافق هستم.

در نقطه مقابل، قضیه ای وجود دارد که می گوید شکل بازیسازی تیم ها حتما نیاز نیست از عقب شروع شود. یورگن کلوپ جمله معروفی دارد که بهترین بازیساز من، گگن پرسینگ است. به نظرتان ورود پرسینگ به فوتبال ایران با توجه به اینکه خودتان نیز به این مسئله توجه دارید تا چه حد می تواند به فوتبالمان کمک کند؟

این مسائل ایده هستند. این چیزی که از آقای کلوپ گفتید هم یک ایده است. از آن طرف آقای گواردیولا این ایده را ندارد. در طرف دیگر در آقای توخل، بازی موقعیت را می بینیم. در ناگلزمان، تیپ دیگری را می بینید. یا در آنچلوتی یک محور دیگر می آید. پس اینطور بگوییم که مربیان متفکر و ایده گرا به بازی سر و شکل می دهند. شاید یک مربی بسیار قوی در بازی مستقیم باشد و با این بازی بتواند بازی را در نیمه حریف اداره کند و موقعیت ایجاد کند. نباید به او خرده گرفت. مربی دیگری عقب نشینی می کند و موقعیت هایش را در حالت ترنزیشن ایجاد می کند که به او نیز نباید خرده گرفت. مربی ای هست که از پرسینگ پاس آخر می سازد. پس همه این ها راه حل هایی است که برای حمله ایجاد می شوند. یک سری اصول حمله هست که به صورت یونیک و استاندارد هست و باید جداگانه ایجاد شود اما اینکه چطور به این اصول می رسی، هرکس راه حل خودش را دارد و همه قابل احترام هستند. چیزی که فوتبال را پس از یک قرن برای مردم این قدر جذاب می سازد، این است که ما در کل دنیا تولید خیلی زیاد داریم. تولید تاکتیک، بازیکن ماهر، خلاقیت، سیستم های جدید و این به دلیل اینکه این ورزش فرار و غیرقابل پیش بینی است، توانسته جذابیتش را حفظ کند و به عنوان یکی از پدیده های اجتماعی بزرگ دنیا روندش را می بینید که هر روز مخاطبانش بیشتر می شوند و  یک بنگاه اقتصادی قوی در دنیا است. یک بازی فوتبال می تواند میلیاردها انسان را پای تلویزیون بنشاند. یکی از قسمت هایی که فوتبال را جذاب می کند، کسانی هستند که در فوتبال مولد هستند. مولدهای فوتبال، مربیانی هستند که به آن ها مربی مولد می گویند. مثلا آریگو ساکی، رینوس میشل، مارسلو بیلسا مربیان مولد هستند و تولید تاکتیک و سبک می کنند و بسیار قابل احترامند. فکر می کنم حضور این افراد فوتبال را همیشه زنده می کند.

یک قانون نانوشته در فوتبال ایران وجود دارد که می گوید شما نمی توانید با انجام فوتبال پرریسک به اهداف از لحاظ جدول و امتیاز برسید. تیم شما هم بازی پرریسک و زیبایی انجام می دهد. نظر شما چیست؟

با قسمت هایی از حرفتان موافقم. کلا بخش عمده میزان ریسک انسان ها دربرگیرنده محیط پیرامون شان است. منِ مربی زمانی می توانم یک ریسک درستی از بازی بگیرم یا فصلی را با شرایطی درست جلو ببرم که امنیت کاری ام را حفظ کنم. وقتی شما در ایران می بینید طبق آمار کانون مربیان که چند سال پیش بیرون داده بود، عمر مربیگری در ایران بسیار کوتاه است. با چند بازی کل عملکرد شما را مورد قضاوت قرار می دهند. برای همین چون نتیجه به اولویت اول قرار می گیرد و محورهای دیگر مربیگری را تحت الشعاع خود قرار می دهد. شاید مربیگری دیر به نتیجه برسد ولی سازندگی و ساختار ایجاد می کند و فونداسیون می ریزد. شما وقتی فونداسیون می ریزید، نتیجه نمی آید. باید پله پله جلو بروید. مدیران گاهی اوقات این صبر و تحمل را ندارند. بنابراین شما باید از مرحله فونداسیون عبور کرده به نتیجه و بازی بسته روی بیاورید. مساوی را با نباختن ترجیح دهید و این احتمال بردن را کمتر می کند. این اتفاقات رخ می دهند. من همین جا می گویم با احترام به همه مدیران، ما مربیان خوبی در کشورمان داریم و همه شان برنامه ها و سبک خودشان را دارند. هرچقدر روی آن ها صبوری شود و اجازه دهند مربی با آرامش ذهنی و فکری کارش را انجام دهد، خروجی اش مشخص خواهد بود. حال اگر فرصت دادید و خروجی مشخص نشد، می توانید تغییر انجام دهید. اما وقتی باشگاهی در طول یک فصل 3-4 تا مربی عوض می کند، کار سخت می شود. شما مربیان بزرگ دنیا را ببینید. کلوپ، سیمئونه و گواردیولا. تیم های این مربیان در فصل اول با همین سبک که بازی نمی کرد و نتیجه نمی گرفت. ولی چون پروژه ها بلندمدت است، این اجازه داده می شود که کار ساخته و پرداخته شود و مراحل بسترسازی رخ دهد تا در نهایت یک اتفاق درست از نمایش بیرون بیاید. شما تئاتر هم که اجرا می کنید، وقتی این نمایش دو ماه روی سن است، مدت زمانی اول پیش تولید و تمرینات دارد، سپس دیالوگ خوانی و ..

 خیلی هم ممنون. مقداری از این فضا فاصله بگیریم و یک سوال بپرسم، فوتبال چهار فاز را چجوری برای ما تعریف می کنید؟

از نظر من فوتبال چهار فاز است که درست است، قبلا می گفتند حمله و دفاع و انتقال و اینها، من مقداری ساده ترش کنم تا در واقع در بر گرفته از سال 2008 یا 2009 فوتبال آلمان است. می گوید ما توپ داریم فاز اول، ما توپ داریم تیم حریف هم سازمان دارد، این فاز اول، یعنی ما توپ داریم آن تیم هم سازمان دارد، فاز دوم این است که تیم حریف توپ دارد ما هم سازمان داریم یعنی ما هم در برابر آنها شکلمان را داریم. فاز سوم این است که ما توپ داریم و تیم حریف سازمان ندارد و فاز چهارم این است که تیم حریف توپ دارد و ما سازمان نداریم. کل چهار فاز فوتبال در این حالت است که باید برایش تعریف های درستی داشته باشیم. دو قسمتش شما صاحب توپ هستید دو قسمتش شما صاحب توپ نیستید و شما باید برای تیم خودت فوتبال موقعیتی را ایجاد کنی در این موقعیت چکار کنیم، در این موقعیت چه برنامه ای داشته باشیم حالا توپ داریم آنها شکل دارند چکار کنیم؟ حالا ما توپ را گرفته ایم الان با چه سرعتی باید برویم و چه حمله ای باید کنیم. آنها توپ دارند و ما سازمان داریم حالا این سازمان چگونه است. همه فوتبال در این چهار فاز است.

و اینکه مثلا بعضی وقت ها بیان می شود مخصوص در فوتبال اروپا که فلان تیم دارد فوتبال چهار فازی ارائه می کند. این را بیشتر بازی کنیم چگونه می شود؟

به این می گویند فوتبال براساس موقعیت همینی که من گفتم، یعنی هرکدام از این حالت ها که رخ می دهد شما برای آن حالت تصمیم صحیح می گیرید مثلا می گویند شما توپ دارید و تیم حریف هم سازمان دفاعی دارد، این را باید چکار کنید؟ باید حوصله کنید، بازش کنید بعد کار ترکیبی انجام دهید لای خطوط بازی کنید حالا اینجا می شود تاکتیک های مختلف. حالا در این فضا قرار می گیرید یعنی شما توپ دارید تیم حریف هم سازمان دارد حالا اگر بیایید در این حالت اشتباه کنید و توپ را لو دهید خب گل میخورید اینکه باید بدانید در هر حالتی چه قسمتی از موقعیت بازی را ارائه دهی و این فوتبال در چهار فاز منظورشان این است.

خیلی ممنون. به عنوان بخش پایانی صحبت هایمان، به عنوان یک کارشناس فوتبال اگر بخواهید در مورد عملکرد تیم ملی صحبتی داشته باشید چه می گویید.

تیم ملی واقعا از لحاظ نتیجه شاهکار کرد و باید به اسکوچیچ، هاشمیان و کریم باقری و بقیه همکاران تبریک عرض بکنم و خدا قوت بگویم به خاطر این نتایج درخشان و زودتر صعود ما به جام جهانی و از لحاظ کیفیت بازی هم بازی های خوب زیاد داشت تیم ملی به هرحال اسکوچیچ زمانی که این تیم را تحویل گرفت باید قبول کنیم وضعیت خوب نبود اما او توانست این اتفاقات را رقم بزند. از صمیم قلبم برای تیم ملی آرزو می کنم در جام جهانی پیش رو  بتواند پس از سه دوره متوالی که در جام جهانی هستیم حالا هدفمان را صعود از گروه خودمان قرار دهیم و بتوانیم به مرحله حذفی راه پیدا کنیم که قطعا این میسر هست با برنامه ریزی صحیح، با شرایط و ساختار خوبی که برای تیم ایجاد شود، این تیم ملی الان یکی از بهترین تیم ملی های دو سه دهه اخیر ماست و دارای بازیکنان خوب، جوانان با تجربه و خلاقیت و کلاس خوب و بازیکنانی که می توانند برای تیم از لحاظ چه سیستم مکانیک چه از لحاظ بازی فردی کمک کنند و فکر می کنم که اگر شرایط مهیا باشد می شود به این تیم و صعودش به مرحله حذفی در جام جهانی امیدوار بود.

ممنون از شما که وقت گرانبیهایتان را در اختیار ما گذاشتید.

خیلی خوشحالم، من مجموعه طرفداری را به عنوان یکی از رسانه های بسیار خوبی که به شرایط فنی هم می پردازد و یک شخصیت و سیکل خاصی از سیستم رسانه را تولید می کند هم احترام زیادی برایش قائلم هم خیلی تبریک می گویم حضورش شما را به محل تمرین مس رفسنجان هم تبریک می گویم. خوشحال شدم فنی صحبت کردیم و امیدوارم از این مسائل بیشتر داشته باشیم که بتوانیم یاد بگیریم از محضر خیلی اساتید و دوستان من در مربیگری یاد گرفته ام که همیشه دانش آموز هستم و روزانه بیش از 2 ساعت از وقتم را خارج از بحث های مدیریت کاری ام صرف آموختن می کنم به این دلیل که فکر می کنم در این کار هر لحظه ای که شما به این نتیجه برسید که چیزی بلدی، همان لحظه لحظه سقوط است و ما واقعا شاگرد هستیم و خوشحال می شوم که از خیلی ها یاد بگیرم و از شما عزیزان و مربیان عزیز. خیلی خوشحال شدم که در خدمت شما بودم.

ممنون از شما و مخاطبان طرفداری که تا اینجا با ما همراه بودید. اینجا این بخش از صحبت هایمان با محمد ربیعی به پایان می رسد و اینکه خوشحال و پاینده باشید.

استقلال تهران استقلال ایران تاج باشگاه استقلال استقلال تهران