به گام ششم رسیدیم، طی 21 مطلب به مرور دوره های مختلف جام های جهانی در طول تاریخ خواهیم پرداخت. 

برگی از تاریخ جام جهانی، عنوان مطالب دنباله دار اختصاصی طرفداری است که کتاب تاریخ جام جهانی را ورق زده و مهم ترین اطلاعات و وقایع آن را مرور می‌کند و تا روزهای منتهی به جام جهانی 2022، در کنار شما خواهد بود. 

اختصاصی طرفداری| ششمین دوره جام جهانی فوتبال از 8 تا 29 ژوئن در سوئد برگزار شد. در مجموع، 51 تیم ملی از سه منطقه آمریکای لاتین، اروپا و بریتانیا تلاش کردند و 16 تیم به مسابقات نهایی راه یافتند.

چراغ سبز تمام تیم‌ها به جام جهانی 1958

در تمام جام‌های جهانی قبلی، همیشه برخی از کشورها بودند که نمی‌خواستند یا نمی‌توانستند که در جام جهانی شرکت کنند. اما در جام 1958 همه کشورهای جهان فوتبال درگیر مسابقات مقدماتی بودند تا به مسابقات گروهی در سوئد راه پیدا کنند. برای اولین بار در تاریخ جام جهانی، همه ملت های بریتانیا جواز حضور داشتند.

باز هم بخاطر اینکه یک کشور اروپایی دو بار متوالی میزبان جام جهانی باشد، آمریکای جنوبی را ناراحت می کرد. این اتفاق در سال‌های 1934 تا 1938 نیز رخ داده بود، اما از سوی فیفا تصمیم گرفته شد که قاره‌ی این مسابقات از این پس هر چهار سال یک بار تغییر کند.

سپردن میزبانی جام جهانی به کشور نسبتا کوچکی مانند سوئد با جمعیت کمتر از 7 میلیون نفر با انتقاد زیادی مواجه شد زیرا سایر فدراسیون‌ها پیشبینی می‌کردند که این مسابقات با استقبال کمتری رو به رو خواهد شد.

پوستر رسمی، لوگوی مسابقات و توپ مسابقات جام جهانی 1958

پوستر مسابقات، تصویر سمت چپ و لوگوی این رقابت‌ها عکس سمت راست است. توپ مسابقات به گونه‌ای طراحی شد که تا حدالامکان آب کمتری را جذب کند، نام این توپ تاپ استار بود.

تیم‌های شرکت کننده‌ در جام جهانی 1958 

  • آرژانتین
  • اتریش
  • برزیل
  • چکسلواکی
  • انگلیس
  • فرانسه
  • مجارستان
  • مکزیک
  • ایرلند شمالی
  • پاراگوئه
  • اسکاتلند
  • اتحاد جماهیر شوروی
  • سوئد
  • ولز
  • آلمان غربی
  • یوگسلاوی

مقام اول، دوم و سوم در جام جهانی 1958

  1. برزیل
  2. سوئد
  3. فرانسه

گلزنان برتر در جام جهانی 1958

  1. ژوست فونتن / (فرانسه) : 13 گل
  2. پله / (برزیل) : 6 گل
  3. هلموت ران / (آلمان) : 6 گل

شهر‌ها و ورزشگاه‌های جام جهانی 1958

  • استکهلم (ورزشگاه راسوندا)
  •  گوتنبرگ (ورزشگاه اولوی)
  •  مالمو (ورزشگاه مالمو)
  •  هلسینبورگ (ورزشگاه المپیا)
  •  اسکیلستونا (ورزشگاه توناوالن)
  •  نورشوپینگ (وررشگاه نیا پارکن)
  •  ساندویکن (ورزشگاه جرنوالن)
  •  اودوالا (ورزشگاه ریمنرسوالن)
  •  بوراس (ورزشگاه ریاوالن)
  •  هالمستاد (ورزشگاه اورجانس وال)
  •  اوریرو (ورزشگاه ایراوالن)
  •  وستراس (ورزشگاه آروسوالن)

میانگین حضور تماشاگران در جام جهانی 1958: 26274 نفر

قالب برگزاری مسابقات جام جهانی 1958

این فرمت شامل مرحله اول با چهار گروه چهار تیمی بود و از هر گروه، دو تیم به مرحله حذفی راه پیدا میکردند و تعدادشان به هشت تیم می‌رسید. مرحله حذفی شامل یک چهارم نهایی، نیمه نهایی، یک مسابقه رده بندی و یک فینال بود.

ورزشگاه فینال جام جهانی 1958

مسابقات در دوازده شهر سوئد و در دوازده استادیوم برگزار شد، فینال در ورزشگاه راسوندا در استکهلم، پایتخت این کشور بود. راسوندا در سال 1937 تاسیس شد و محل برگزاری کنسرت میجیک تور در سال 1986 با حضور 37500 هوادار نیز بود.

این ورزشگاه علاوه بر میزبانی فیلم جام جهانی مردان، در مسابقات جام جهانی 1995 زنان هم در فینال به عنوان میزبان انتخاب شد. اگر چه ظرفیت این ورزشگاه 36608 نفر بود اما در 26 سپتامبر 1965 در بازی حساس سوئد و آلمان غربی، 52943 نفر را در خود جای داد. ورزشگاه راسوندا از سال 1937 تا 2012 ورزشگاه خانگی تیم ملی فوتبال سوئد بود و در سال 2013 تخریب شد.

ورزشگاه راسوندا، محل برگژاری فینال جام جهانی 1958

اتفاقات جام جهانی 1958

در میان شرکت‌کنندگان، مسابقات قهرمانی آلمان غربی بود، در حالی که یکی دیگر از تیم‌های قهرمان سابق اروگوئه نتوانست از مرحله مقدماتی عبور کند. به نظر می رسید دوران ابرقدرت سابق آمریکای جنوبی به پایان رسیده است، اروگوئه دیگر هرگز به نتایج قبلی خود نزدیک نخواهد شد.

 تیم ملی مجارستان که برای مدت طولانی بر فوتبال اروپا چیره شده بود، به دلیل انقلاب مجارستان که بسیاری از بازیکنان را مجبور به ترک این کشور کرد، در همان دور گروهی حذف شد، در عوض ولز و سوئد در رده دوم گروه قرار گرفتند و با صعودشان، جهانیان را حیرت زده کردند.

پله تنها کسی نبود که تاریخ ساز شد، ژوست فونتن 13 گل برای فرانسه به ثمر رساند و این رکورد تا به امروز در تاریخ جام جهانی دست نخورده باقی مانده است. عملکرد فیفا جام جهانی 1958 به دلیل رفتارهای خشن و ناعادلانه در زمین مورد توجه قرار گرفت. فیفا در آن زمان اجازه تعویض کردن را نداده بود و با مصدومیت هر بازیکن، تیمش باید با یک یار کمتر، بازی را به اتمام می‌رساند.

جام جهانی 1958 شامل 35 بازی بود که در آن 126 گل به ثمر رسید، یعنی به طور میانگین 3.6 گل در هر مسابقه. پله با گلزنی مقابل ولز، به جوانترین گلزن تاریخ مسابقات تبدیل شد(17 سال و 239 روز). فینال با نتیجه‌ی 5-2 به سود برزیل به اتمام رسید و به ثمر رساندن 7 گل در فینال نیز رکوردی تازه‌ای بود. (رکورد قبلی 6 گل در فینال 1930 بود)

مرحله گروهی جام جهانی 1958

گروه اول امتیازات

آلمان غربی

 4
ایرلند شمالی 3
چکسلواکی 3
آرژانتین 2
گروه دوم امتیازات
فرانسه 4
یوگوسلاوی 4
پاراگوئه 3
اسکاتلند 1
گروه سوم امتیازات
سوئد 5
ولز 3
مجارستان 3
مکزیک 1
گروه چهارم امتیازات
برزیل 5
اتحاد جماهیر شوروی 3
انگلیس 3
اتریش 1

در آن زمان، تیم برنده‌ی بازی دو امتیاز کسب می‌کرد و اگر بازی با تساوی به پایان می‌رسید به طرفین یک امتیاز اختصاص می‌دادند.

مرحله یک چهارم نهایی جام جهانی 1958

برزیل 1 - 0 ولز

فرانسه 4 - 0 ایرلند شمالی

سوئد 2 - 0 اتحاد جماهیر شوروی

آلمان غربی 1 - 0 یوگسلاوی

مرحله نیمه نهایی جام جهانی 1958

برزیل 5 - 2 فرانسه

سوئد 3 - 1 آلمان غربی

فینال جام جهانی 1958

برزیل 5 - 2 سوئد

دیدار رده بندی جام جهانی 1958

فرانسه 6 - 3 آلمان غربی

پله‌ی 17 ساله در بازی فینال مقابل سوئد

 

ترکیب تیم‌های فینالیست در جام جهانی 1958

مردی که بوی گل می‌داد، ژوست فونتن

 در سال 1958، یک مهاجم فرانسوی بی‌تجربه رکورد بیشترین گل در جام جهانی را به نام خود ثبت کرد، او حتی از خودش کفشی هم نداشت.

رکوردها ساخته شده اند تا شکسته شوند، اما هیچ طوفانی در حال حاضر به اندازه کافی قوی نیست که ریشه‌های رکورد ژوست فونتن با 13 گل در جام جهانی که با فرانسه در سال 1958 ثبت شد را بشکند. در 9 تورنمنت گذشته، فقط یک بازیکن توانست که بیش از نصف او گلزنی کند، رونالدو در سال 2002 موفق به زدن 8 گل شد. فونتن یک تمام کننده‌ی بالفطره و دو پا بود.

مانند تعدادی از بهترین بازیکنان فرانسه، فونتن در فرانسه متولد نشده است.  او از مادری اسپانیایی در مراکش متولد شد که در آن زمان بخشی از مراکش فرانسه بود و کار باشگاهی خود را با یو اس ام کازابلانکا آغاز کرد. فونتن بعدها به نیس و سپس به ریمز نقل مکان کرد تا جایگزین ریموند کوپای افسانه‌ای شود. او در ریمز طی 26 بازی لیگ 34 گل به ثمر رساند.

 با این حال، نقش او در این تورنمنت کاملاً مشخص نبود، فونتن قبل از مسابقات تنها پنج بار در سال‌های گذشته برای فرانسه بازی کرده بود. ژوست پس از هت‌تریک در اولین بازی ملی خود باز هم نتوانست نظر سرمربی را به خود جلب کند و فیکس شود (فونتن یکی از 11 بازیکن اولیه در پیروزی 8-0 مقابل لوکزامبورگ بود که هت‌تریک کرد)

 او به گلزنی برای تیم ریمز ادامه داد و در نهایت فراخوانده شد، اگرچه زمانی که فرانسه برای جام جهانی به سوئد آمد، در 53 ماه تنها یک گل بین المللی به ثمر رسانده بود. پل نیکولاس به طور خصوصی به فونتن و رنه بلیارد گفت که او مردی است که جلوتر از کوپا و راجر پیانتونی قرار دارد و بسیار عالی بازی خواهد کرد. ناگهان اخبار عجیبی به گوش رسید که باعث درخشیدن ستاره‌ای کم فروغ می‌شد، بلیارد پس از مصدومیت در یک مسابقه تدارکاتی به خانه رفت و جام جهانی را از دست داد.

آمار فونتن سطح بین المللی، کوتاه مدت اما افسانه ای بود. او در جام جهانی تنها یک جفت کفش داشت و برای بازی کردن کفش استفن بروی دیگر بازیکن ذخیره فرانسه را قرض گرفت. فونتن در هر شش مسابقه گلزنی کرد و با یک هت تریک در یک شکست غیرمنتظره 7-3 از تیم پاراگوئه کارش را شروع کرد.

به یک چهارم رسید، در آنجا آنها با ایرلند شمالی خسته روبرو شدند که 4-0 پیروز شدند.  فونتن دو گل دیگر هم به ثمر رساند. عملکرد فرانسه به قدری باشکوه بود که روزنامه سوئدی اسونسکا داگبلادت نوشت:

شما باید موشکافانه تاریخ را بررسی کنید تا ردی از تیمی را پیدا کنید که در سوئد به زیبایی فرانسوی ها فوتبال بازی کرده است.

در نیمه نهایی آنها با برزیل قدرتمند دیدار کردند که پله، گارینشا، نیلتون سانتوس، دیدی، واوا، ماریو زاگالو را در اختیار داشتند.  واوا در دقیقه دوم گلزنی کرد، اما هفت دقیقه بعد فونتن، بازی را به تساوی کشاند. پس از به ثمر رساندن این گل، روزنامه‌ی گاردین نوشت:

کسی هرگز گل بهتری ندیده است.

نتیجه 1-1 تا دقیقه 36 باقی ماند که واوا پای کاپیتان فرانسه، روبرت ژونکه را شکست.  در آن روزها هیچ بازیکن تعویضی وجود نداشت و برزیل، فرانسه‌‌ی 10 نفره را 5-2 شکست داد. این بدان معنا بود که فونتن برای شکستن رکورد 11 گل ساندور کوچیس در جام جهانی، که با مجارستان در سال 1954 به ثبت رسیده بود، باید سه گل در پلی آف مقام سوم مقابل آلمان غربی به ثمر می‌رساند. او در برد 6-3 چهار گل دیگر زد. کریس فردی نوشت:

فونتن فقط باید روی پاهای خود می‌ایستاد تا گل میزد.

 

فونتن در پنج بازی اول 9 گل زده بود. گل‌های او در این جام می‌توانست بیش از 13 عدد باشد. او در بازی مقابل اسکاتلند دو بار به تیرک دروازه زد و به کوپا اجازه داد که یک پنالتی در برابر آلمان غربی بزند. شاهکارهای گلزنی فونتن با توجه به این واقعیت که او حتی کفش‌هایش هم متعلق به خودش نبود ارزش بیشتری پیدا می‌کرد، او مجبور بود یک جفت کفش از هم تیمی‌اش قرض بگیرد.

کفش‌ فونتن در جام جهانی 1958

 او در پایان مسابقات کفش طلایی هم دریافت نکرد: در آن روزها چنین جایزه‌ای وجود نداشت و او مجبور بود به دریافت یک تفنگ بادی از یک روزنامه محلی بسنده کند. چهل سال بعد او یک چکمه طلا از گری لینکر به عنوان بخشی از یک برنامه تلویزیونی که تاریخچه این جایزه را دنبال می کرد دریافت کرد.

 فونتن دو بار در سال 1960 پایش شکست و در نتیجه، آخرین بازی ملی خود را در 27 سالگی انجام داد و با رکورد 30 گل در 21 بازی، کارنامه‌ی فوتبالی‌اش را به پایان رساند. نرخ گلزنی او که 1.43 گل در هر بازی می‌رسید، او  در 10 مسابقه بین المللی او 21 بار گلزنی کرد.

ژوست اکنون در سن 89 سالگی قرار دارد و در تولوز زندگی می کند، صاحب دو مغازه لکوز است. او می‌گوید:

من روزهایم را با بازی بِلوت (یک بازی با ورق فرانسوی) می‌گذرانم. به غیر از آن، جام ملت‌های آفریقا، لیگ برتر، بوندسلیگا، سری آ، لالیگا را تماشا می‌کنم.

 فونتن دائما این تفکر را که در زمان قدیم گلزنی آسانتر بود را رد می‌کرد. او پس از تماشای گلی از دیوید لوئیز گفت:

نه، گلزنی در سال 1958 آسان تر نبود، وضعیت توپ، طول سفر و آماتور بودن کادر تیم همه چیز را بسیار پیچیده تر از امروز کرده بود. من کفش های شخص دیگری را نیز داشتم. و آخرین گلزن بزرگ جام جهانی، رونالدو، در برابر تیم های نه چندان قوی مانند چین و کاستاریکا بازی کرد. مهمتر از همه، داوران در حال حاضر خیلی بیشتر از زمان من از مهاجمان محافظت می کنند. بنابراین اجازه دهید این را تکرار کنم: 13 گل مجموع بسیار بزرگی است. 

شکستن رکورد من؟ اوایل فکر می‌کردم که شکسته شود اما پس از گذشت 55 سال هنوز شکسته نشده است و فکر نمی کنم هرگز بتوان این کار را انجام داد.

اخبار خارجی مسابقات ملی جام جهانی برزیل آلمان فرانسه جمهوری ایرلند سوئد ولز ستون نويسندگان